مزایا و کاربردهای خم‌کاری ورق در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، هوافضا، فلزکاری و… آن‌قدر زیاد است که روش‌های متنوعی برای انجام این کار و با استفاده از دستگاه‌‌های مختلف ابداع شده است. از مهم‌ترین مزایای خم کاری ورق توانایی آن برای خمش در زوایا و اشکال مختلف برای استفاده در صنایع مختلف است. انواع روش های خم کاری ورق که امروزه رایج هستند به شما کمک می‌کنند تا بتوانید در زمان کوتاه با کمترین میزان خطا و عدم دخالت انسانی به نتیجه مطلوب دست پیدا کنید.

بررسی کاربرد خمکاری در صنعت تولید ورق نشان می‌دهد که برای خمکاری پیچیده‌ترین قطعات نیز می‌توان از این روش استفاده کرد. در ادامه این مقاله از سایت دالفا با ما همراه باشید تا درباره تمامی مواردی که لازم است در مورد خم‌کاری ورق بدانید صحبت کنیم.

فرایند خم‌ کاری ورق چگونه انجام می‌ شود؟

خم‌کاری ورق یکی از رایج‌ترین روش‌های شکل‌دهی به فلزات است که در آن با اعمال نیرو، ورق‌های فلزی به زاویه یا شکل دلخواه خم می‌شوند. این فرایند در صنایع مختلف مانند خودروسازی، هوافضا، ساختمان‌سازی و تولید تجهیزات صنعتی استفاده می‌شود. هدف خم‌کاری، ایجاد قطعات با اشکال متنوع بدون شکستن یا کاهش استحکام ورق آلومینیوم و یا سایر فلزات است.

از جمله مزایای خم کاری ورق می‌توان به این مورد اشاره کرد که این فرایند امکان تولید قطعات یکپارچه را بدون نیاز به جوشکاری یا مونتاژ فراهم کرده و استحکام کلی قطعه را افزایش می‌دهد. همچنین خم‌کاری باعث می‌شود تا قطعات بادقت بالا و با کمترین میزان خطا تولید شوند. استفاده از این روش به‌ویژه در صنایعی که نیاز به قطعات مقاوم و دقیق دارند، اهمیت بسیاری دارد.

مزایای خم کاری ورق چیست؟

خمکاری ورق یکی از فرایندهای مهم در صنعت آلومینیوم و فلزکاری است که در آن ورق‌های فلزی به شکل‌ها و زاویه‌های دلخواه خم می‌شوند. این فرایند به دلیل ویژگی‌های خاص خود، در صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارد. مزایای خم کاری ورق را می‌توان در شش مورد توضیح داد:

1. دقت بالا در تولید قطعات

یکی از مهم‌ترین مزایای خم کاری ورق، توانایی تولید قطعات با دقت بالا است. این دقت در انجام طراحی‌های پیچیده و تولید قطعاتی که ساخت آن‌ها نیاز به هماهنگی کامل با سایر اجزا دارند، اهمیت زیادی دارد. با استفاده از دستگاه‌های برقی مانند CNC که یکی از انواع روش های خم‌کاری است، می‌توانید قطعات را با بالاترین دقت و کیفیت تولید کنید.

2. کاهش نیاز به جوشکاری و مونتاژ

از آنجایی که خم‌کاری با دقت بالا به تولید قطعات پیچیده با حداقل برش و مونتاژ می‌پردازد، سبب می‌شود تا نیاز به جوشکاری و مونتاژ پس از تولید قطعه به حداقل برسد. گذشته از این خم‌کاری ورق منجر به تولید قطعات باکیفیت و مقاوم می‌شود.

3. انواع روش های خم کاری؛ افزایش استحکام قطعات

همانطور که پیش از این نیز اشاره شد انجام فرایند خمکاری ورق به تولید قطعات باکیفیت و بدون خطا منجر می‌شود که استحکام بالایی نیز دارد. انجام فرایند خمش به صورت اصولی نه تنها به استحکام سازه شما آسیبی وارد نمی‌کند؛ بلکه میزان مقاومت آن را نیز در ناحیه خم افزایش می‌دهد. این ویژگی به‌ویژه در صنایعی که نیاز به قطعات مقاوم در برابر فشار و ضربه دارند، اهمیت دارد.

4. کاهش هزینه‌ های تولید

به دلیل سرعت بالا و فراوانی مزایای خم کاری ورق و کاهش نیاز به عملیات اضافی مانند جوشکاری و پرداخت، هزینه‌های تولید با استفاده از انواع روش های خم کاری به طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. گذشته از این با انجام فرایند خمکاری ورق به صورت اتوماتیک و با دستگاه‌های مخصوص این کار میزان ضایعات تولید شده نیز به حداقل می‌رسد.

5. انعطاف‌ پذیری در طراحی

از مهم‌ترین مزایای خم کاری ورق می‌توان به این مورد اشاره کرد که این کار امکان ایجاد اشکال پیچیده و متنوع را فراهم می‌کند. این ویژگی به طراحان صنعتی اجازه می‌دهد تا بدون محدودیت‌های ساختاری، طرح‌های خلاقانه و کاربردی را در کوتاه‌ترین زمان ممکن تولید کنند.

6. انواع روش های خم کاری؛ زمان کوتاه تولید

انجام فرایند خمکاری ورق در زمان کوتاه با استفاده از انواع روش های خم کاری و دستگاه‌های حرفه‌ای که با بالاترین دقت به تولید قطعات منجر می‌شود از دیگر مزایای خم کاری ورق است که باعث شده تا این تکنیک بسیار پرطرفدار باشد.

انواع دستگاه‌ های خم کاری ورق فلزی

دستگاه های خم کاری ورق انواع گوناگونی دارند که در این بخش قصد داریم در مورد انواع آن‌‍‌ها و مزایای خم کاری ورق با آن‌ها صحبت کنیم. به‌صورت کلی انواع دستگاه‌های خم‌کاری فلز از نظر عملکرد به سه دسته تقسیم می‌شوند.

1. دستگاه خم کن دستی

دستگاه خم‌کن دستی در مواردی که نیاز به ایجاد انحنای محدود در ورق باشد کاربرد دارد. این مدل خم‌کاری در میان انواع روش های خم کاری که بیشتر برای ورق‌های نازک و با ضخامت کم‌ کاربرد دارد در موارد گسترده‌ای استفاده می‌شود. در این مدل خم‌کاری از مکانیزم پیچ‌ومهره برای محکم نگه‌داشتن ورق و برای خنثی نمودن انرژی در لبه آزاد ورق نیز از وزنه استفاده می‌شود.

2. مزایای خم کاری ورق؛ دستگاه خم کن ستونی

دستگاه خم کن ستونی که یکی دیگر از انواع روش های خم کاری رایج برای خم‌کاری ورق است، در ابعاد و اندازه‌های گوناگونی نیز تولید می‌شود. شیوه عملکرد دستگاه خم کن ستونی به این صورت است که قسمت متحرک آن با استفاده از دسته و یا دکمه به سمت پایین حرکت کرده و پس از رسیدن به ورق خم‌کاری آن را آغاز می‌کند. از مهم‌ترین مزایای خم کاری ورق با دستگاه ستون می‌توان به این مورد اشاره کرد که در بخش ثابت این مدل دستگاه دسته‌ای تعبیه شده است که به دستگاه امکان خم‌کاری ورق با ضخامت‌های گوناگون را می‌دهد.

3. دستگاه خم کن برقی

دستگاه خم‌کن برقی که به‌تازگی طرف‌داران زیادی پیدا کرده است عملکرد مشابهی با دو مدل قبلی دستگاه‌های خم‌کن دارد. تنها تفاوت این مدل دستگاه با دو مدل قبلی این است که فرایند خم‌کاری با استفاده موتور الکتریکی تعبیه شده در دستگاه انجام می‌شود. بدیهی است که مزایای خم کاری ورق با استفاده از انواع روش های خم کاری که با دستگاه برقی انجام می‌شود، به سایر روش‌های دستی بیشتر است.

کاربرد خم کاری ورق

خم‌کاری ورق در صنایع مختلف کاربردهای متنوعی داشته و لازم است تا هرکدام از آن‌ها در درجات و ابعاد متفاوت با پیچیدگی‌های گوناگونی انجام شود. بررسی مزایای خم کاری ورق در صنایع مختلف به پرکاربرد بودن این روش نیز اشاره دارد.

1. مزایای خم‌کاری ورق؛ صنعت خودروسازی + ساخت و ساز

یکی از مهم‌ترین موارد کاربرد خم کاری ورق در صنعت خودروسازی است. خم‌کاری ورق در تولید قطعاتی مانند شاسی و بدنه خودرو و همچنین تولید برخی از اجزای داخلی آن کاربرد دارد. همچنین استفاده از خم‌کاری برای صنعت ساخت‌وساز از دیگر موارد کاربرد خم‌کاری ورق است. یکی دیگر از مزایای خم کاری ورق، تولید اجزای سازه‌ای مانند سقف‌های فلزی، قطعات نما، تیرها و ستون‌ها است که از رایج‌ترین موارد کاربرد خم‌کاری ورق در ساخت‌وساز نیز هست.

2. کاربرد خم کاری ورق در لوازم خانگی

ساخت بدنه لوازم‌خانگی با استفاده از قطعات فلزی که مورد خمش قرار گرفته‌اند از دیگر کاربردهای خم‌کاری فلز در لوازم‌خانگی است. بدنه و در برخی موارد اجزای داخلی یخچال، ماشین لباسشویی و یا ماکروویو از قطعات فلزی که تحت خمش حرفه‌ای قرار گرفته‌اند ساخته می‌شود.

3. صنایع الکترونیک

همانند آنچه برای لوازم‌خانگی ذکر شد، از ورق‌های خم‌کاری شده برای تولید بدنه و فریم‌های دستگاه‌های الکترونیکی مانند تجهیزات مخابراتی، سرورها و کامپیوترها استفاده می‌شود. ازآنجایی‌که کاربرد خم‌کاری ورق در صنایع الکترونیک بسیار گسترده و درعین‌حال حساس است، لازم است تا انواع روش های خم کاری بادقت و ظرافت بالایی انجام شود.

4. تجهیزات صنعتی

شاید برایتان جالب باشد که بدانید که برای ساخت دستگاه‌های خم‌کاری نیز از تکنیک‌های خم‌کاری ورق استفاده می‌شود. استفاده از ورق‌های فلزی ازآنجایی‌که مقاومت بسیار بالایی داشته و در برابر خوردگی نیز مقاوم هستند در ساخت تجهیزات صنعتی کاربرد دارد. ساخت ماشین‌آلات صنعتی و همچنین تجهیزات مربوط به سیستم‌های نقاله، مخازن و کانال‌کشی نیز با استفاده از ورق‌های فلزی که مورد خمش قرار گرفته است از دیگر مزایای خم کاری ورق با استفاده از انواع روش های خم کاری است.

5. مزایای خم کاری ورق؛ صنایع هوافضا

خم‌کاری ورق در صنعت هوافضا برای مواردی مانند ساخت بال و بدنه دستگاه و همچنین ساخت اجزای داخلی موتور دستگاه کاربرد دارد. استفاده از فلزاتی مانند آلومینیوم و تیتانیوم به علت مقاومت بالایی که در برابر خوردگی داشته و توانایی تحمل بالای وزن در آن در خم‌کاری فلز برای صنعت هوافضا از مزایای خمکاری ورق به شمار می‌رود.

6. تجهیزات کشاورزی

تولید قطعات کشاورزی که در زمینه‌های مختلفی مانند شخم‌زدن زمین و یا کاشت و سم‌پاشی محصول کاربرد دارند با استفاده از تکنیک‌های خم‌کاری ورق انجام می‌شود.

ورق‌ های مناسب برای خم‌ کاری

انتخاب جنس مناسب متریال برای فرایندهای خم‌کاری از مهم‌ترین عواملی است که بر کیفیت خروجی کار تاثیر زیادی دارد. قابلیت تحمل فشار و ترک‌نخوردن برخی از فلزها و آلیاژها از برخی دیگر بالاتر بوده و همین موضوع آن را به گزینه مناسبی برای انواع روش های خم کاری تبدیل کرده است. برخی از رایج‌ترین این متریال عبارت‌اند از:

1. فولاد نرم

فولاد نرم که از رایج‌ترین متریال برای خم‌کاری است، با درصد کم کربنی که دارد به گزینه مناسبی برای خم‌کاری ورق‌های مورداستفاده در صنعت خودروسازی و ساخت‌وساز تبدیل شده است. از مهم‌ترین مزایای خم کاری ورق فولاد نرم می‌توان به این مورد اشاره کرد که این فلز به‌راحتی خم می‌شود و قابلیت انواع جوشکاری و ماشین‌کاری بالایی نیز دارد.

2. انواع روش های خم کاری؛ فولاد ضدزنگ

فولاد ضدزنگ انواع گوناگونی دارد؛ اما به‌صورت کلی دو مورد فولاد ضدزنگ سری 304 و 316 از مناسب‌ترین گزینه‌ها برای خم‌ ورق است. این مدل فولاد ضدزنگ مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی دارد. کاربرد خم‌کاری ورق فولاد ضدزنگ بیش‌تر در صنایع غذایی، پزشکی و دریایی است.

3. آلومینیوم

فلز آلومینیوم به نسبت وزن پایینی که دارد، از استحکام بسیار بالایی برخوردار است. آلیاژهای 5052 و 6061 از مناسب‌ترین آلیاژهای صنعت آلومینیوم است که برای انواع روش های خم کاری استفاده می‌شود. ورق‌های آلومینیوم در صنایع مختلف ساخت تجهیزات، خودروسازی و هوافضا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

4. برنج

برنج که در دسته فلزهای آلیاژی قرار می‌گیرد، آلیاژی از دو فلز مس و روی بوده و قابلیت خمش بالایی دارد. ظاهر زیبای فلز برنج و همچنین مقاومت بالایی که در برابر خوردگی دارد سبب شده تا این فلز گزینه مناسبی برای تولید قطعات فلزی باشد. از مهم‌ترین مزایای خم کاری ورق برنج می‌توان به کاربرد گسترده آن در تولید لوله‌ها و اتصالات اشاره کرد.

5. مزایای خم کاری ورق؛ مس

اگر سیم‌های مسی که را که در برق‌کشی ساختمان استفاده می‌شوند در دست گرفته باشید متوجه می‌شوید که به‌راحتی خم می‌شوند. نرمی و انعطاف‌پذیری این فلز سبب شده تا استفاده گسترده‌ای در صنایع الکترونیک، ساخت تجهیزات برقی و لوله‌کشی داشته باشد.

عوامل موثر بر کیفیت خم‌ کاری ورق

عوامل متعددی بر کیفیت خم‌کاری ورق تاثیر دارند که در ادامه مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت. افراد باتجربه در زمینه حرفه خم‌کاری با رعایت این اصول خروجی کار خود را  باکیفیت بالا به بازار می‌فرستند. این عوامل به دودسته مهم مربوط به ماده و فرایند تقسیم می‌شوند که به آن‌ها می‌‍‌پردازیم.

1. عوامل مربوط به ماده

عوامل مربوط به ماده که به جنس و ضخامت ورق انتخابی شما برای خم‌کاری برمی‌گردد از مهم‌ترین مزایای خم کاری ورق است که باید در هنگام کار به آن توجه کنید. انتخاب جنس ورق و ضخامت مناسب در حصول نتیجه مطلوب از انواع روش های خمم کاری تاثیر زیادی دارد.

1. مزایای خم‌کاری ورق؛ جنس ورق

خم‌کاری ورق به عوامل متعددی بستگی دارد که جنس ورق یکی از مهم‌ترین این موارد است. نوع فلز و آلیاژی که برای خم‌کاری انتخاب می‌شود تاثیر زیادی در مدل خمش فلز دارد. فلزهایی مانند فولاد نرم، آلومینیوم و مس که از دسته فلزهای چکش‌خوار هستند، از بهترین جنس‌های ورق است که می‌توانید برای خم‌کاری انتخاب کنید.

2. ضخامت ورق

میزان ضخامت ورق دومین عاملی است که بر خم‌کاری ورق تاثیر می‌گذارد. در صورتی که ورق‌های ضخیم را برای خم‌کاری انتخاب کنید لازم است تا نیروی مضاعفی را برای خم‌کردن آن صرف کرده و حتی امکان ترک خورد ورق در هنگام خم‌کاری نیز وجود دارد؛ ازاین‌رو بهتر است تا برای خم‌کاری از ورق‌های نازک‌تر که احتمال ترک‌خوردن آن نیز کمتر است را انتخاب کنید.

2. مزایای خم کاری ورق؛ عوامل مربوط به فرایند

عوامل مربوط به فرایند مربوط به زمانی است که شما متریال مناسب را برای خم‌کاری انتخاب کرده و به دنبال انجام این فرایند با حداقل میزان خرابی هستید. برخی از این عوامل به شرح زیر هستند:

1. شعاع خم

شعاع خم یا ابعاد ورقی که قصد خم‌کاری آن را دارید تاثیر زیادی بر روی کیفیت نهایی کار شما دارد. به بیان بهتر هرچه شعاع خم بزرگ‌تر باشد، خم‌کاری بهتر انجام شده و میزان تنش و ترک در آن به حداقل می‌رسد؛ این در حالی است که در خم‌کاری ورق با شعاع خم کمتر احتمال واردشدن آسیب تا حد قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. ‌

2. زاویه خم

زاویه خم که بیشتر به تنظیم دستگاه و در خم‌کاری دستی به فشار دست استادکار برمی‌گردد، دومین مورد از عوامل مربوط به فرایند است که لازم است به آن پرداخته شود. زاویه خمش باید بادقت بسیار بالایی تنظیم شود تا میزان آسیب و یا خرابی قطعه به حداقل برساند و امکان دست‌یابی به مزایای خم کاری ورق را بیش‌تر کند.

3. مزایای خم ‌کاری ورق؛ سرعت خم‌ کاری

همان‌طور که قابل‌پیش‌بینی نیز هست، سرعت بالای خم‌کاری ریسک آسیب‌های وارده به قطعه را تا حد قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. در نقطه مقابل انجام انواع روش های خم کاری با سرعت بسیار پایین نیز نتیجه مطلوبی نداشته و می‌تواند کارایی فرایند را کاهش دهد.

4. دمای خم‌ کاری

دمای خم‌کاری ازاین‌جهت مورد اهمیت است که در برخی موارد با بالابردن دمای ورق در هنگام انجام انواع روش های  خم کاری می‌توان نتیجه مطلوب‌تری کسب کرد. بالابردن دمای خم‌کاری برای مواردی که قصد خم‌کاری ورق باضخامت بالا را داشته باشید راهکار مناسبی است.

5. نوع و کیفیت ابزارهای خم‌ کاری

کیفیت ابزارها و وسایلی که برای خم‌کاری ورق استفاده می‌کنید بر کیفیت نهایی کار شما موثر است. استفاده از ابزارهای نامناسب و یا فرسوده احتمال دریافت خروجی نامطلوب را افزایش می‌دهد. توصیه ما به شما این است که برای دستیابی به مزایای خم کاری ورق از ابزارها و دستگاه‌های باکیفیتی برای این کار استفاده کنید.

6. روان‌کاری و استفاده از روان‌کننده

استفاده از موادی که می‌توانند خاصیت روان‌کنندگی داشته باشند در بالابردن کیفیت خم‌کاری تأثیرگذار است. انتخاب نوع مناسب ماده روان‌کننده که متناسب با نوع فلز هم باشد نیاز به مهارت و تخصص داشته و لازم است تا بادقت انتخاب شود.

خم‌کاری ورق به روش CNC چگونه انجام می‌شود؟

خم‌کاری ورق CNC که از طریق ماشین‌آلات مخصوص و کنترل عددی کامپیوتری انجام می‌شود، برای خم‌کاری ورق در شکل‌ها و ابعاد دقیق و مهندسی انجام می‌شود. استفاده از دستگاه CNC سبب شده تا با به‌حداقل‌رساندن میزان خطاهای موجود با تکرار در دفعات بالا باکیفیت‎‌ترین قطعات تولید شود.

جمع‌بندی

خم‌کاری ورق یکی از فرایندهای مهم در شکل‌دهی فلزات است که با اعمال نیرو، ورق‌های فلزی به زاویه و شکل دلخواه خم می‌شوند. این روش در صنایعی چون خودروسازی، هوافضا، ساختمان‌سازی و تولید تجهیزات صنعتی بسیار کاربردی است و با استفاده از دستگاه‌های دستی، هیدرولیکی و CNC انجام می‌شود. مزایای خم کاری ورق در صنایع مختلف آنقدر زیاد است که تولید قطعات از طریق انواع روش های خم کاری ورق کاربردهای زیادی دارد.

کاربرد خمکاری در صنعت تولید ورق طیف گسترده‌ای از موارد را شامل می‌شود که متناسب با نیاز صنایع مختلف انجام می‌شود. مجموعه دالفا با ارائه خدمات گسترده‌ای مانند خم ورق، پانچ ورق، برش لیزر و… این امکان را برای شما فراهم کرده است تا بتوانید قطعات مورد نیاز برای کار خود را به این مجموعه سفارش بدهید.