استحکام و مقاومت بالای انواع سقف در سازه‌ فولادی باعث شده مهندسان و سازندگان از این نوع سازه استفاده کنند. سقف، از بخش‌های مهم و حائز اهمیت یک سازه به حساب می‌آید. سقف اجرا شده برای ساختمان باید از دوام و مقاومت بالا در برابر نیروهای خمشی و تنشی برخوردار باشد. این امر از آسیب و صدمه دیدن سقف جلوگیری می‌کند؛ از سوی دیگر بسیاری از سقف‌های اجرا شده معایبی همچون وزن بالا، عدم کنترل کیفیت و مقاومت نه‌چندان کافی در برابر زلزله دارند.

وجود این معایب از علل اصلی استفاده از سازه های فولادی پر‌کاربرد به شمار می‌رود. ویژگی های سقف سازه فولادی از جمله مقاومت بالا در برابر عوامل خارجی و زلزله، سرعت اجرای بالا و استحکام و دوام بالا است. در ادامه این مطلب از وب‌سایت دالفا انواع سقف سازه فولادی را معرفی می‌کنیم.

انواع سقف در سازه فولادی

سقف سازه فولادی یکی از مهم‌ترین انواع سقف‌ها است. به دلیل سبک بودن و استحکام بالای فولاد در انواع مختلف سقف‌های پیش‌ساخته دال ورقی، سقف‌های عرشه‌ فولادی، پیش‌ساخته بتنی، تیرچه‌بلوک، دال بتنی، خرپای فضایی، کاذب و… استفاده می‌شود که هر کدام کاربرد خاصی دارند. به‌صورت کلی ویژگی های سقف سازه فولادی شامل موارد زیر است:

• دوام اجزای مختلف تشکیل‌دهنده سقف و قطعات در برابر فرسودگی
• مقاومت حرارتی در برابر سرما، آتش‌سوزی و گرما
• مقاومت و پایداری در برابر نیروی وزن خود و بارهایی که قرار است متحمل شود.
• مقاومت در برابر آب‌وهوا؛ سقف باید به‌وسیله مصالح عایق از عبور رطوبت به داخل فضا جلوگیری کند. در ادامه سازه های فولادی پر‌کاربرد را ذکر می‌کنیم:

1. سقف‌ های پیش ساخته با استفاده از مقاطع T شکل

سقف پیش‌ساخته با استفاده از مقطع T شکل از انواع سقف در سازه فولادی محسوب‌ می‌شود. هنگامی که پوشش دهانه بزرگ‌تری توسط سقف نیاز است، از قطعات پیش‌ساخته عمیق‌تر مثل تیرهای T شکل دوبل یا منفرد استفاده می‌شود. با استفاده از سقف‌های پیش‌ساخته  Tشکل، به میزان قابل‌توجهی وزن قطعات فولادی ساختمان کم می‌شود. از دال‌های بتنی پیش‌ساخته و قاب‌های فولادی T شکل منفرد نسبت به تیرهای T شکل دوبل کمتر استفاده می‌شود؛ زیرا این مقاطع برای تأمین پایداری و جلوگیری از افتادن قبل از اجرا نیاز به تکیه‌گاه‌های موقت دارند.

2. سقف های پیش ساخته پس کشیده

یک مدل از انواع سقف در سازه فولادی که امکان پوشش دهانه‌های بزرگ را دارند، شامل مجموعه‌ای از قطعات پیش‌ساخته هرمی‌شکل و غلاف‌هایی جهت عبور کابل‌های پیش تنیدگی هستند. در این سازه های فولادی پر‌کاربرد با استقرار قطعات پیش‌ساخته روی داربست‌های موقت فولادی یا چوبی، در محل‌های مشخص شده بین واحدهای پیش‌ساخته به‌وسیله دوغاب سیمان پر شده و بین آن‌ها اتصال برقرار می‌شود.

3. انواع سقف در سازه فولادی؛ سقف های کندویی

برای ساخت این سقف‌ها از قالب‌های مکعبی با جنس فایبرگلاس، فولاد، یا پروپلیپن
استفاده می‌شود. در فواصل این قالب‌ها میل‌گرد‌های کششی تعبیه شده و این میل‌گرد‌ها میزان تحمل بار‌های وارد شده بر سقف را افزایش می‌دهند. زمان ساخت قطعات پیش‌ساخته بتنی، فرورفتگی‌های مناسبی در لبه‌های آن‌ها ایجاد می‌کند. قرار‌گیری و اتصال راحت قطعات پیش‌ساخته بتنی به یکدیگر از مزایای این مدل از انواع سقف در سازه فولادی است. هرچند استفاده از قطعات پیش‌ساخته نسبت به انواع دیگر دارای مزیت‌هایی است؛ اما دشواری‌های موجود موقع حمل قطعات با سایز بزرگ از کارخانه به محل کار و نیاز به تجهیزات ویژه و جرثقیل برای بالابردن و نصب قطعات، باعث می‌شود تا در انتخاب آن شک کنید. همچنین یکی از مسائل مهمی که در ساختمان‌سازی وجود دارد، بتن مصرفی در هر متر مربع اسکلت فلزی است.

4. خرپا های فضایی

خرپاهای فضایی مدل دیگری از انواع سقف در سازه فولادی هستند که از تعداد زیادی اعضای خرپایی تشکیل می‌شوند. این مدل در حالت سه‌بعدی، یک سیستم سقف‌سازی با درجه نامعینی را پدید می‌آورد. سیستم مذکور با استفاده از قطعات مدولار و به‌صورت منظم در فضا قابلیت پوشش دهانه‌های بزرگ را در دو جهت فراهم می‌کند.

5. سقف دال بتنی

یک نمونه از انواع سقف در سازه فولادی که در بریتانیا ابداع شده، در اصل یک
روش بسیار ویژه برای اجرای سقف‌های پیش‌ساخته بتنی است. دال بتنی ضخامتی بین ۱۰ تا ۵۰ سانتی‌متر دارد و در سقف طبقات استفاده می‌شود. سقف دال بتنی وزن بالایی دارد و اجرای آن نسبت به سایر سقف‌ها هزینه بالا‌تری‌ دارد.

از مزایای این مدل از انواع سقف در سازه فولادی می‌توان به عمر طولانی، مقاومت صوتی و حرارتی، مقاومت بالا در برابر لرزش‌های ناشی از زلزله و صرفه‌جویی در مصالح اشاره کرد. سیستم دال بتنی از سازه های فولادی پر‌کاربرد است که در ساختمان‌های مهم اجرا می‌شود. مثلاً ساختمان‌هایی که در مراکز صنعتی بزرگ ساخته می‌شوند سقف دال بتنی دارند. این نوع سقف شامل بتن و آرماتور است. لازم به یادآوری است که دال به دو دسته تقسیم می‌شود؛ دال یک‌طرفه و دو‌طرفه.

• دال یک‌طرفه: به‌وسیله تیر‌ها در دو طرف مخالف پشتیبانی می‌شوند و بار را در یک‌جهت حمل می‌کنند.
• دال دو طرفه: به‎وسیله تیرهای هر چهار طرف حمایت می‌شوند و بار را در امتداد هر دو طرف حمل می‌کنند.

6. سقف های پیش ساخته بتنی

یک نمونه از انواع سقف در سازه فولادی همین سقف‌های پیش‌ساخته بتنی هستند. برای ساخت سقف‌های پیش‌ساخته بتنی از ستون‌ها، پانل‌ها و دال‌هایی که قبلاً در کارخانه‌ها آماده شده‌اند، استفاده می‌کنند. در این نوع از سازه های فولادی پر‌کاربرد، بتن‌ریزی توسط ماشین‌های خاص انجام می‌شود. زمان اجرای سیستم‌های پیش‌ساخته و نصب قطعات به استفاده از شمع‌بندی، قالب‌بندی و تمهیدات دیگر نیازی نیست و امکان نصب قطعات با استفاده از تکنیک پیش‌ساختگی فراهم است. این مدل از انواع سقف در سازه فولادی سه مزیت مهم نسبت به دیگر مدل‌های رقابتی دارندکه عبارت‌اند از:

• مقرون‌به‌صرفه هستند
• دسترسی راحتی دارند
• حمل و ساخت راحتی دارند.

7. سقف های پیش ساخته دال ورقی

در این سیستم از انواع سقف در سازه فولادی، برای پوشش دهانه‌های بزرگ‌تر، پانل‌های بتنی پیش‌ساخته را به کار می‌برند. در ساختمان‌های بتنی پیش‌ساخته یا درجا می‌توان از سیستم‌های پیش‌ساخته دال ورقی پوسته‌ای استفاده کرد. این سقف‌ها در زمان اجرا و بهره‌برداری امکان تحمل بارهای مرده را دارند. یکی از مزایای استفاده این سیستم از انواع سقف در سازه فولادی، کاهش هزینه‌ها است. تقلیل هزینه‌های اجرا، صرفه‌جویی در زمان ساخت و رفتار خوب سازه‌ای پانل‌ها از مزیت‌های این سازه های فولادی پر‌کاربرد به شمار می‌روند؛ اما نصب آن‌ها در محل اجرا باتوجه‌به ابعاد بزرگ آن‌ها معمولاً مشکلاتی به همراه دارد.

8. سقف مجوف ساخته شده با بلوک های تو خالی

سقف‌های مجوف پیش‌ساخته، یک مدل رایج‌ از انواع سقف در سازه فولادی هستند که در ساختمان‌های بتنی درجا نیز می‌توانند مورداستفاده قرار گیرند. این روش تقریباً مانند روش سقف‌سازی تیرچه و بلوک است. تیرهای بتنی پیش‌ساخته با بلوک‌های بتنی یا سفالی به کار می‌روند و بلوک‌ها برای تمام عمر سازه در داخل سقف باقی می‌مانند. پس از بتن‌ریزی درجا این بلوک‌ها بین نوارهای باریک تیرچه‌ها قرار می‌گیرند و نوارهای باریک بین بلوک‌ها توسط میلگردهای کششی در پایین سطح مقطع آن‌ها قرار می‌گیرند. وظیفه اصلی این میلگردها ایجاد مقاومت کششی برای مقابله با وزن سقف است .

9. دال های توپر یا تو خالی پیش‌‌ساخته

قطعات پیش‌‎ساخته توخالی از سازه های فولادی پر‌کاربرد برای پوشش دهانه‌های متوسط هستند. سوراخ‌های گذاشته شده در راستای طول قطعات، موجب کاهش وزن سیستم و حذف قسمت‌هایی می‌شود که از بتن به آن‌ها فشار زیادی وارد نمی‌شود. مزیت اصلی این مدل از انواع سقف در سازه فولادی کاهش میزان بار مرده است. همچنین استفاده از دال‌های توپر یا توخالی برای سقف‌سازی، مزیت‌های دیگری همچون ایجاد سطح صاف در زیر سقف را دارند.

10. سقف‌ عرشه‌ فولادی

سقف‌های عرشه فولادی از جمله انواع سقف در سازه فولادی هستند که اولین‌بار در کشور انگلستان استفاده شدند و در سال‌های اخیر رواج زیادی یافتند. ساخت سقف‌های مرکب دو روش دارد:

• استفاده از عرشه‌های فلزی کم‌عمق و بتن‌ریزی درجا
• استفاده از عرشه‌های فلزی عمیق و بتن‌ریزی درجا

در حال حاضر از هر دو نوع سقف بالا برای پوشش سقف‌هایی با دهانه‌های حداکثر ۱0 متر استفاده می‌کنند. سقف‌های نوع دوم معمولاً هنگامی استفاده می‌شوند که عمق دال سقف به میزانی زیاد است که کل ارتفاع مقطع تیر‌های اصلی ساختمان را در بر می‌گیرد. سقف عرشه فولادی را می‌توان به جای سقف‌های تیرچه‌بلوک استفاده کرد. از مزایای این سازه های فولادی پر‌کاربرد می‌توان به‌سرعت بالای اجرای سقف و ایمنی کار اشاره کرد؛ زیرا بعد از اتصال ورق‌های گالوانیزه به سقف، سطحی یکپارچه ایجاد می‌شود که کارگران با خیال راحت می‌توانند بر روی آن کار کنند.

ساخت سقف عرشه فولادی معایبی نیز دارد؛ مثلاً اجرای سقف عرشه فولادی تمهیدات خاصی نیاز دارد. برجسته‌ترین عیب این مدل از انواع سقف در سازه فولادی لرزش شدید آن‌ها است. در اسکلت فلزی و بتنی می‌توان از سقف عرشه فولادی استفاده کرد.

11. سقف پیش تنیده

سقف پیش‌تنیده از سقف‌ های جدید ساختمانی است. در این نوع سقف به‌جای آرماتور از یک‌سری کابل با مقاومت کششی بالا استفاده می‌کنند. این کابل‌ها تحت کشش زیاد در دو سرتیر محکم گره‌ می‌خورند و ثابت می‌شوند. کابل نیروی بارهای ثقلی را خنثی می‌سازد؛ زیرا بعد از رهاشدن به تبدیل‌شدن به حالت اولیه تمایل دارد، ازاین‌رو در زیر تار خنثی در بتن فشار زیادی وارد می‌شود که در برابر نیروی ایجاد شده توسط
بار‌های ثقلی در بتن قرار می‌گیرد. به همین دلیل وظیفه این کابل‌ها خنثی‌کردن بارهای ثقلی است. در این مورد از ویژگی های سقف سازه فولادی می‌توان به اجرا در دهانه‌های وسیع با کم‌ترین ستون و یا حتی بدون آن اشاره نمود. از این سیستم در اجرای سقف دال بتنی، ساخت پل و پایدار نمودن تونل‌ها استفاده می‌شود. سقف
پیش‌تنیده میزان مصرف مصالح را به حداقل می‌رساند و منجر به سبک‌شدن سازه می‌شود. سقف پیش‌تنیده را می‌توان از جدیدترین سازه های فولادی پر‌کاربرد دانست که وارد صنعت ساختمان شده است.

12. انواع سقف در سازه فولادی؛ سقف طاق ضربی

طاق ضربی یکی از قدیمی‌ترین مدل‌ها از انواع سقف در سازه فولادی است. این سقف درگذشته به دلیل سرعت اجرای بالا، دردسترس‌بودن مصالح و عدم نیاز به تخصص بالا و همچنین هزینه پایین، کاربرد بسیاری داشته است؛ اما طراحی این‌گونه سقف‌ها معایبی نیز داشته است؛ مثلاً از آن جایی که در ساخت آن‌ها سازه‌های مقاوم به کار نمی‌رود، استحکام بالایی ندارند. همچنین ساخت این نوع سقف منسوخ شده و مورد تأیید ضوابط و آیین‌نامه‌ها نیست.

 جمع‌بندی

شما با انواع سقف در سازه فولادی آشنا شدید. سازه های فولادی پر‌کاربرد جزء مقرون‌به‌صرفه‌ترین، سریع‌ترین و راحت‌ترین سقف‌ها هستند. استحکام و مقاومت بالا از ویژگی های سقف سازه فولادی محسوب می‌شوند. همان‌طور که در ابتدا گفتیم سقف‌های فولادی به‌عنوان یکی از روش‌های نوین در صنعت ساختمان‌سازی در حال استفاده‌ است و تا چند سال آینده سهم بزرگی در بازار خواهند داشت.

تنوع انواع سقف‌های سازه‌ای جدید بسیار زیاد است؛ به‌خاطر همین بسته به نوع پروژه و مقدار هزینه مهندسان، سقف موردنیاز خود را انتخاب می‌کنند. برای اطلاعات بیشتر و مشورت در انتخاب سقف مناسب برای انواع سازه‌ها می‌توانید به وب‌سایت دالفا مراجعه کنید. شرکت دالفا یکی از شرکت‌های معتبر در طراحی و تولید انواع پوشش‌های سقفی، فلاشینگ و… است که از روش‌های نوین و طراحی‌های روز دنیا در تولید انواع سیستم سقف های فلزی، نماهای فلزی و…استفاده می‌کند. برای ارتباط با کارشناسان ما از طریق صفحه تماس با ما اقدام کنید.